Katolicka teologia polityczna w XX wieku

Rozważenie relacji, w minionym stuleciu, pomiędzy Kościołem(1) a sferą tego, co polityczne, wymaga — w przekonaniu piszącego tę rzecz — przyjęcia za punkt wyjścia dwóch, kardynalnej wagi, okoliczności.

Pierwszym z tych długofalowo doniosłych zjawisk jest dobiegnięcie w zasadzie już kresu, zapoczątkowanego Rewolucją Francuską procesu dechrystianizacji (a ściślej rzecz ujmując: dekatolicyzacji) wspólnoty politycznej — Państwa. Wraz z demontażem ustrojów autorytarnych w Hiszpanii i Portugalii w połowie lat 70. oraz ze zmianami w konstytucjach demokratycznych republik Włoch, Irlandii i Kolumbii, przestało istnieć w świecie cywilizacji zachodniej Państwo Katolickie. Formalnie rzecz biorąc, poza oczywiście Państwem Watykańskim, są jeszcze dwa mikroskopijne księstwa (Andory i Monaco), w których katolicyzm jest religią państwową, ale nie zmienia to ogólnej sytuacji. Tym samym, można stwierdzić, że nie ma już na świecie wspólnoty politycznej, która swoją reprezentację egzystencjalną widziałaby jako reprezentowanie prawdy transcendentnej; żadnego państwa, które pragnęłoby stanowić imperium felix w rozumieniu św. Augustyna, a zatem i żadnego Suwerena, który pragnąłby być „władcą szczęśliwym”, to znaczy takim, który władzę swą oddaje na usługi majestatowi Bożemu w celu jak największego rozszerzenia Jego czci(2).

Czytaj dalej